Nederlandse hoofdzinnen en bijzinnen
Meld je gratis aan voor alle informatie over privélessen en onze beschikbare groepscursussen (A1, A2, B2, B2, C1, C2)
Schrijf je gratis inWe bieden zowel privélessen als georganiseerde groepscursussen aan
Meld je gratis aan om alle beschikbare cursussen te krijgen of neem zelf contact op met een van onze docenten!
Maaike R.
33.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
Jeff N.
25.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
HUGUES JPM P.
25.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
Ons aanbod
In dit hoofdstuk leer je over de Nederlandse hoofdzin. De hoofdzin is een zelfstandige zin, die niet als zinsdeel of zinsdeelstuk in een andere zin voorkomt. Om de hoofdzinnen te kunnen begrijpen, moet de woordvolgorde worden uitgelegd.
Lesoverzicht
Verbergen- 1.De Nederlandse hoofdzin
- 2.Nederlandse woordvolgorde
- 2.1.Onderwerp en persoonsvorm in de hoofdzin
- 2.2.Onderwerp, persoonsvorm en lijdendvoorwerp in de hoofdzin
- 2.3.Onderwerp, persoonsvorm, lijdend voorwerp en andere werkwoorden in de hoofdzin
- 3.De Nederlandse bijzin
- 4.Nevenschikking en onderschikking in het Nederlands
- 4.1.Nevenschikking
- 4.2.Onderschikking
- 5.Oefeningen
- 5.1.Oefen de hoofdzinnen en bijzinnen 1
- 5.2.Oefen de hoofdzinnen en bijzinnen 2
De Nederlandse hoofdzin
De hoofdzin is een zelfstandige zin. Deze zin bevat de belangrijkste elementen, namelijk het onderwerp en de persoonsvorm. Het lijdend voorwerp, het meewerkend voorwerp of een ander werkwoord kunnen ook worden toegevoegd aan de hoofdzin. Hieronder kun je de woordvolgorde van Nederlandse hoofdzinnen vinden.
Heb je een vraag?
Volg online taallessen met een professionele leraar
- Native en geverifieerde leraren
- Gratis proefles
- Inclusief lesmateriaal
Paul K.
20.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
Pascale V.
40.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
Bart N.
39.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
Katrien D.
29.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
Eleonore G. 
20.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
An K.
40.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
Saskia D.
27.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
HUGUES JPM P.
25.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
Marleen S.
30.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
Marcela P. 
35.00 €/h
Gratis proefles!
Groepslessen!
Nederlandse woordvolgorde
Om de woordvolgorde in het Nederlands te begrijpen, wordt de zin opgedeeld in zes verschillende delen. De tabel hieronder toont de verschillende delen en welke woorden er geplaatst kunnen worden.
| Zinplaats | 1. Eerste zinsplaats | 2. Werkwoord | 3. Onderwerp | 4. Middenstuk | 5. Laatste werkwoordsplaats | 6. Laatse zinsdeel |
|---|---|---|---|---|---|---|
Woorden die op de zinsplaats kunnen staan. |
|
|
|
|
|
|
Onderwerp en persoonsvorm in de hoofdzin
In een Nederlandse hoofdzin kunnen alleen een onderwerp en een persoonsvorm staan. Je hebt dan een basis hoofdzin:
| 1. Onderwerp | 2. Persoonsvorm |
|---|---|
| De bel | ging. |
| Karel | loopt. |
Onderwerp, persoonsvorm en lijdendvoorwerp in de hoofdzin
Om meer inhoud in een zin te creëren, kan het lijdend voorwerp worden toegevoegd.
| 1. Onderwerp | 2. Persoonsvorm | 3. Lijdend voorwerp |
|---|---|---|
| Zij | koopt | de bloemen. |
| Wij | hebben | een auto. |
Onderwerp, persoonsvorm, lijdend voorwerp en andere werkwoorden in de hoofdzin
Aan een hoofdzin kan ook een werkwoord aan het eind van de zin worden toegevoegd. Dit is meestal het voltooid deelwoord of de infinitief.
| 1. Onderwerp | 2. Persoonsvorm | 3. Lijdend voorwerp | 4. Voltooid deelwoord / infinitief |
|---|---|---|---|
| Zij | heeft | de bloemen | gekocht. |
| Floor | heeft | de boeken | meegenomen. |
De tijdsbepalingen en plaatsbepaling worden na de persoonsvorm geplaatst. De tijdsbepalingen komen voor de plaatsbepalingen.
De Nederlandse bijzin
Een bijzin is een zin die het onderdeel van een zinsdeel kan zijn of een zinsdeel. De persoonsvorm staat altijd achteraan in de bijzin.
Bijvoorbeeld: 'Anne, die net afgestudeerd is, zoekt werk.'
In dit geval is 'die net afgestudeerd is' de bijzin en 'Anne zoekt werk' is de hoofdzin.
In hoofdzinnen staat de persoonsvorm meestal op de tweede plaats, maar in bijzinnen staat deze meestal op een van de achterste plaatsen. De plaats van de persoonsvorm wordt ingenomen door een deelwoord of infinitief.
De tabel toont de woordvolgorde in bijzinnen.
| Zinsplaats | 1. | 2. | 3. | 4. | 5. | 6. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Wat komt er op de zinsplaats? |
|
|
|
|
|
|
Niet in alle bijzinnen komt een onderwerp voor, het onderwerp is dan in de hoofdzin terug te vinden:
'Anne antwoordde me Jelle niet gezien te hebben.'
Hoofdzin: 'Anne antwoordde me'
Bijzin: 'Jelle niet gezien te hebben'
Nevenschikking en onderschikking in het Nederlands
In het Nederlands worden nevenschikking en onderschikking gebruikt om het verband tussen delen van een samengestelde zin te beschrijven. Een samengestelde zin heeft meerdere hoofdzinnen of een of meerdere bijzinnen. Een enkelvoudige zin heeft dus een hoofdzin en een persoonsvorm.
Nevenschikking
Wanneer er twee of meerdere hoofdzinnen zijn, betreft het een nevenschikking. De hoofdzinnen worden samengevoegd door de voegwoorden: 'en', 'of', 'maar' en 'want'. Bij een nevenschikking gaan de deelzinnen nog steeds over het hetzelfde onderwerp, zonder deze opnieuw te noemen:
- Ik ging naar de supermarkt en kocht een pak melk.
- Ik ging naar de supermarkt, kocht een pak melk en liep naar huis.
Deze nevenschikkende zinnen kunnen worden opgedeeld in: 'Ik ging naar de supermarkt. Ik kocht een pak melk. Ik liep naar huis.'
Onderschikking
Ondergeschikte bijzinnen behoren tot de hoofdzin. Deze relatie wordt aangeduid door de voegwoorden: 'dat', 'of', 'waar', 'omdat', 'doordat', en 'als'. Deze bijzinnen kunnen verschillende functies hebben. Zij kunnen dezelfde functies als de andere woorden in de zin hebben. Om erachter te komen welke functie een bijzin heeft, kun je proberen de bijzin door één woord te vervangen (deze zijn dikgedrukt in de zinnen hieronder). Vervolgens ontleed je deze zin volgens de regels. De functie van het woord is vervolgens de functie van de bijzin:
- Ik zei dat ik niet kon komen zaterdag.
- Ik zei dat.
- Ik (onderwerp) zei (persoonsvorm) dat (lijden voorwerp)
- Dus heeft: 'dat ik niet kon komen zaterdag' de lijdendvoorwerpszin als functie.
- Dat zij de grap niet begreep, is heel logisch.
- Dat is heel logisch.
- Dat (onderwerp) is (persoonsvorm) heel logisch (naamwoordelijk gezegde)
- Dus heeft: 'Dat zij de grap niet begreep' de onderwerpszin als functie.
Bekijk onderstaande video voor een extra uitleg van de functie van de bijzinnen.
Test of je de uitleg begrepen hebt met de onderstaande oefeningen.
Oefeningen
Oefen de hoofdzinnen en bijzinnen 1
Oefen de hoofdzinnen en bijzinnen 2
Oefeningen
Oefen de hoofdzinnen en bijzinnen 1
Oefen de hoofdzinnen en bijzinnen 2
Wat vinden onze studenten van de taallessen?
In tegenstelling tot andere platformen, zijn al onze docenten handmatig geverifieerd door ons professionele team. Vertrouw op de ervaringen van onze studenten.
Ik help mensen het niveau van de door hen gekozen taal te verbeteren.
S. D.
Beste Nancy, Jij bent een hele fantastische docent voor mij. Dank je wel vanuit mijn hart voor alle lessen. Ik vind dat jij heel geduldig was met mij vooruitgang. Ik ben erg blij met onze lessen.Ik wens je heel veel geluk voor 2021.
Nancy C.
Hallo,
Ik wil je graag helpen je kennis van de Nederlandse taal te verbeteren.
Ik richt me volledig naar jouw wensen : gepersonaliseerde lessen !
Ik hoop je binnenkort te ontmoeten !
V. R.
Francoise is erg punctueel en legt de verschillende onderwerpen heel goed uit. Ze staat altijd open voor suggesties over de te gebruiken leermethodiek. Een aardig en goedgehumeurd persoon zijn, is zeker een pluspunt, omdat ik me er op mijn gemak door voel. Ik raad haar zeker aan.
Francoise D.
Hallo!
Mijn naam is Anco Peeters, ben geboren in Nederland en dus native speaker.
Ben mijn loopbaan begonnen als leraar basisschool en daarna als sport leraar.
Later ben ik gaan werken in de ICT. Ben freelancer en geef veel les in netwerken en telefonie.
Ook werk ik als NLP coach
Mijn hobbies zijn: Sporten, yoga, reizen, talen leren en mensen ontmoeten
Graag zou ik studenten de Nederlands taal leren, liefst op een zo ontspannen mogelijke manier. Het spreken van de taal is essentieel, dus daar wil ik graag veel aandacht aan besteden, in combinatie met de grammatica.
We kunnen over elk gewenst onderwerp spreken.
Graag maak ik samen met jou een individueel plan om je voor te bereiden op het NT2 examen, zie:
https://www.staatsexamensnt2.nl/item/over-het-staatsexamen-nt2
Ik zie jullie graag verschijnen voor een proefles
Groetjes
Anco
D. .
Anco is een geweldige leraar, hij past zijn lessen aan aan wat mijn tekortkomingen zijn, met behoud van een goed humeur. Hij geeft altijd hele goede voorbeelden en kan dingen anders uitleggen als ik het niet op een bepaalde manier begrijp. Ik zou hem aanbevelen
Anco P.
Hi, ik ben Adriaan. Ik geef al zeven jaar Nederlandse en Spaanse les aan studenten van alle niveaus, van absolute beginners tot studenten die alleen nog maar conversatie nodig hebben. Ik heb studenten van alle leeftijden, van 9 tot 76 jaar, afkomstig uit alle continenten. Voor elke student creëer ik een Google doc waarop alle grammaticale informatie komt te staan, de oefeningen en het huiswerk dat ik na iedere les geef. Ik kan je helpen als je de taal voor je plezier, voor je werk of als voorbereiding voor een examen wilt leren. Talen zijn mijn passie! Tot spoedig!
F. F.
Super geweldige instructeur. Heel geduldig en begripvol! Een geweldige start van iets waar ik al heel lang naar uitkijk. Super!
Adriaan Johan K.
L. L.
Linda is erg vriendelijk en dynamisch. Ze begreep mijn doelen meteen en kon me helpen mijn vaardigheden te verbeteren.
Linda R.
A. A.
Noelia is een geweldige lerares. Ze is zeer goed voorbereid op de lessen, zorgt voor relevant materiaal en een goed huiswerk (als je tijd hebt). Tijdens een les maakt ze aantekeningen die ze je na de les toestuurt samen met ander materiaal. Ik begon vanaf nul Spaans met haar te leren. Ik geniet er echt van en raad Noelia aan als docent!
Noelia N.
Heel erg bedankt Andrey!
Ik wil u graag helpen om dat doel op een prettige, progressieve en bemoedigende manier te bereiken.
En met 20 jaar leservaring weet ik zeker dat ik u kan helpen.
Ook kan ik u leren de taal te lezen en te schrijven.
En uw kind kan ik helpen met zijn huiswerk.
Voor de beste leerresultaten moeten de hersenen wakker zijn.
Daarom zullen we verschillende methoden gebruiken om de hersenen te stimuleren.
Afhankelijk van uw behoeften en wensen gebruiken we backward drill, flashcards, rollenspellen etc.
Het belangrijkste is praktijk en daarom zal ik u stimuleren om te gebruiken wat u kunt.
Ook zal ik het leermateriaal afstemmen op uw specifieke behoeften en wensen.
Ik hoop u snel te kunnen helpen.
M. M.
Arjen is een geweldige docent vanwege zijn unieke manier van lesgeven. Hij hielp me mijn uitspraak te verbeteren en me zelfverzekerder te voelen tijdens het spreken. Ik beveel hem van harte aan!
Arjen J.
In 2011 heb ik mijn diploma als leerkracht basisschool behaald. Ik heb zeven jaar gewerkt op een internationale school waarop moedertaalniveau in het Nederlands en Frans les wordt gegeven aan kinderen in de leeftijd van 3 t/m 18 jaar. Daarnaast heb ik sinds 4 jaar ervaring in het geven van privéles aan volwassenen en kinderen om het Nederlands vanaf de basis aan te leren.
Afhankelijk van het niveau en de behoeften maak ik gebruik van mijn eigen lesmateriaal, aangekocht lesmateriaal voor NT2 en bronnen uit kranten en tijdschriften. Het belangrijkste is dat het lesmateriaal aansluit bij de student.
Het leren of verbeteren van een taal moet leuk en interessant zijn. Ik ga dan ook graag creatief te werk en probeer mijn enthousiasme en positiviteit op jou over te brengen.
'Is de les nu al voorbij?' Is dan ook iets wat ik graag hoor. Plezier in het leren van een taal is erg belangrijk!
Nieuwsgierig? Een gratis proefles kost niks :) Hopelijk tot snel!
P. B.
Hij is een goede leraar met een goede voorbereiding en de juiste benadering van het onderwerp van de lessen. Als je bij hem les krijgt, weet je zeker dat je gaat slagen met Nederlandse examens.
Michel B.
Online lessen Nederlands
J. C.
Ik geniet altijd echt van een les met Guus. Zelfs als ik veel stotterde, was hij zo geduldig en begreep hij waarover ik wilde praten. Bedankt! :)
Guus W.
Mijn naam is Brenda en ik ben geboren in Nederland. Op dit moment woon ik in Nijmegen, de oudste stad van Nederland. Vanwege de universiteit wonen er ook veel buitenlandse studenten. Al van jongs af aan heb ik belangstelling voor talen. Vandaar dat ik Engels, Duits, Frans en Spaans heb geleerd. Maar in mijn omgeving sta ik vooral bekend om mijn uitstekende Nederlandse taalvaardigheid en oog voor spelling en grammatica . Op dit moment leer ik Turks, en ik begrijp dus volledig wat jij als taalstudent meemaakt. Uit ervaring weet ik ook hoe het voelt als niemand jouw taal spreekt of als jij iemand niet kan verstaan en hoe fijn het is als je met mensen in de lokale taal kunt communiceren. Laten we dus samen voor deze uitdaging gaan!
Andere dingen die mij interesseren zijn koken en bakken en bezig zijn met creatieve dingen. Als vrijwilliger heb ik rondleidingen gegeven als gids en workshops gedaan, zowel in het Engels als Nederlands. Ook wandelen in de natuur of genieten van het strand en de zee vind ik heerlijk!
Omdat ik weet wat het is om een andere taal te leren ben ik erg geduldig. We oefenen net zo veel als wat voor jou nodig is. Begrijp je iets niet? Vraag het gerust nog een keer, dan kunnen we het materiaal op een andere manier benaderen zodat het wel duidelijk is.
Jouw behoeften en voortgang als student staan centraal. De les pas ik op maat aan. Geef alsjeblieft voor de eerste les aan waar je graag aan wil werken, zodat ik mij op de les kan voorbereiden. Een aantal mogelijkheden zijn:
- Voorbereiding op de inburgeringscursus en Nt2
- Beginners – Gevorderden (gepersonaliseerd)
- Zakelijk Nederlands
We kunnen focussen op elk aspect van de taal: lezen, luisteren, schrijven, spreken en grammatica. Leer je graag uit een boek? Als je al een boek hebt kunnen we jouw materiaal gebruiken. Verder houd ik ervan om het materiaal en de les heel afwisselend te houden. Ik denk dat dat bijdraagt aan het goed leren van de taal en het houdt het leren leuk! Ik stel zelf het materiaal samen, daarbij kan je denken aan een verscheidenheid van dingen: afbeeldingen, video’s, rollenspellen, artikelen, menu’s, kaarten en dergelijke.
V. E.
Brenda heeft me in de eerste 3 lessen al heel veel waardevolle tips voor mijn uitspraak, zinsopbouw en de communicatie op de werkvloer gegeven. Zij is ervaringsdeskundige, zij beheerst naast een aantal andere talen ook de Duitse taal. Ze weet dus ook precies erachter te komen waar ik tegenaan loop. Zij werkt met afwisselende oefeningen, houdt de lessen uitdagend en gaat op mijn wensen/doelen in. Ik ben erg benieuwd naar de komende lessen.
Brenda B.
Lastige taal, dat Nederlands. Zelfs als je Chatgpt gebruikt, moet je weten of de zinnen echt goed zijn, moet je in staat zijn om goed gedachten en vragen samen te vatten (prompts) en uiteindelijk in staat zijn om een tekst op fouten te corrigeren. Hoe zit dat nou met die -d, -t of -dt, hoe stuur ik een foutloze mail de deur uit of hoe haal ik dat examen dit jaar? Hoe maak ik zo weinig mogelijk fouten in mijn verslag/werkstuk/proefschrift etc.
Zit je met deze vragen? Neem dan contact met me op. Ik kan je gestructureerd op weg helpen, zodat je zelfstandig uit de voeten kunt met onze Nederlandse taal.
N. B.
Monique is een zeer zorgvuldige en geduldige leraar. Ook professioneel maar vriendelijk en motiveert je om elke les beter te worden. Zou haar zeker aanraden!
Monique M.
In 2011 heb ik mijn diploma als leerkracht basisschool behaald. Ik heb zeven jaar gewerkt op een internationale school waarop moedertaalniveau in het Nederlands en Frans les wordt gegeven aan kinderen in de leeftijd van 3 t/m 18 jaar. Daarnaast heb ik sinds 4 jaar ervaring in het geven van privéles aan volwassenen en kinderen om het Nederlands vanaf de basis aan te leren.
Afhankelijk van het niveau en de behoeften maak ik gebruik van mijn eigen lesmateriaal, aangekocht lesmateriaal voor NT2 en bronnen uit kranten en tijdschriften. Het belangrijkste is dat het lesmateriaal aansluit bij de student.
Het leren of verbeteren van een taal moet leuk en interessant zijn. Ik ga dan ook graag creatief te werk en probeer mijn enthousiasme en positiviteit op jou over te brengen.
'Is de les nu al voorbij?' Is dan ook iets wat ik graag hoor. Plezier in het leren van een taal is erg belangrijk!
Nieuwsgierig? Een gratis proefles kost niks :) Hopelijk tot snel!
P. F.
Michel is een zeer prettige leraar met wie het leuk is om te leren! Ik heb met hem een super en gezellige ervaring gehad en kan hem alleen maar aanraden !
Michel B.
Ben jij degene die.....?
- in het buitenland woont en graag de Nederlandse taal en de cultuur wil leren kennen.
- in Nederland bent gaan wonen en graag je wil integreren met de Nederlandse cultuur en taal
- geïnteresseerd is om meer te weten over de Nederlandse cultuur en taal.
- in het buitenland woont en je Nederlands wil bijhouden
- in het buitenland woont en je kinderen wil je Nederlands leren.
- graag vanuit huis wil leren of vanuit een vertrouwde omgeving
- niet de beschikking heeft om te reizen
- graag individueel leert
- graag in eigen tijd wil leren
Hoe kan ik je helpen?
Ik ben Marije Platteeuw en ik help mensen om hun vaardigheden bij te scholen of nieuwe skills aan te leren.
Te denken valt aan Nederlandse les en cultuurlessen. Daarnaast help ik ook mensen met hun carrière. Daarbij is de taal ook heel belangrijk. Voor mij is het belangrijk dat je op je gemak voelt zodat je goed kan leren. Ik vind het belangrijk dat je het leuk vindt, want dan kan je namelijk een heleboel. We kijken naar je beginsituatie en waar je naar toe wil. We gaan een persoonlijk op maat traject maken. Tussentijds kijken we of we het plan moeten bijstellen.
Mijn onderwijs carrière ben ik gestart in 2006 en ik heb ervaring in het geven van lessen aan kinderen, jongeren en volwassenen. Van beginners tot aan gevorderde. Ik woon nu in Valencia en ik weet hoe het is om een andere taal te leren. Mijn ervaringen en kennis ga ik tijdens de lessen met je delen.
Denk je dat ik jou kan helpen? Plan dan een gratis kennismakingsgesprek met mij in en ervaar het zelf! Tot snel!
G. F.
Marije is een zeer methodische, gedetailleerde en serieuze leraar. Ze past zich aan jouw niveau aan en zorgt tijdens de lessen voor haar eigen materiaal en huiswerk tussendoor. Het materiaal is interessant en helpt je om je zwakke punten te verbeteren.
Marije P.
Ervaren docent Nederlands
M. .
Ik heb enorm genoten van de les met Karin. Ze laat een zeer positieve indruk achter van een ervaren en doelgerichte professional. Ze kan motiveren en biedt een goede mix van focus op leren en een vriendelijke sfeer. Mikhail
Karin L.
Hallo Mikhail, heel erg bedankt! Ik heb ook genoten van onze les, je Nederlands is al heel goed :-)
Ik help mensen het niveau van de door hen gekozen taal te verbeteren.
A. .
Leuke en boeiende lessen. We praten over veel verschillende onderwerpen en na een paar manden is mijn Nederlands echt verbeterd. Ik ben Italiaanse moedertaal en een meertalige leraar is erg behulpzaam
Nancy C.